Công ty nghiên cứu Singapore nói về thế khó của Tiki, Sendo và ‘End Game’ của thị trường TMĐT
Lối chơi 1P (First-Party) của Tiki tương tự Amazon - trực tiếp nhập sản phẩm và bán cho người dùng. Trong khi Tiki học hỏi theo mô hình của một doanh nghiệp Mỹ, thì thị trường TMĐT Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, đang phát triển giống Trung Quốc hơn là xứ sở cờ hoa. 1P đã bộc lộ là chiến lược vừa tốn kém, lại vừa chậm chạp trong việc mở rộng quy mô tại một thị trường mà TMĐT còn ở giai đoạn sớm…
Tiki là viết tắt của từ “Tìm kiếm và Tiết kiệm”, ra đời năm 2010 với hướng đi na ná Amazon, bắt đầu bằng việc bán sách trực tuyến và sau mở rộng thêm nhiều ngành hàng khác. Lối chơi 1P của Tiki - vừa nhập hàng, kiểm soát giá, bán hàng và vận chuyển tới tay khách hàng – đã bộc lộ nhiều điểm yếu, đặc biệt khi Shopee chính thức gia nhập thị trường Việt Nam năm 2016 với mô hình Marketplace.
Thế khó của các tay chơi nội địa
Một năm sau khi Shopee ra mắt, Tiki đã chuyển mình sang hình thức Marketplace – mô hình sàn TMĐT, thu hút thêm nhà bán hàng gia nhập hệ thống. Từ đây, Tiki duy trì cả mô hình 1P với Tiki Trading (hiện có hơn 475 nghìn lượt theo dõi), và mô hình 3P (Third-Party) – các nhà bán hàng bán trực tiếp tới tay người dùng trên sàn Tiki.
Tuy nhiên, theo báo cáo “Thương mại điện tử tại Đông Nam Á” Momentum Works vừa công bố, GMV (Tổng giá trị giao dịch hàng hóa) từ 1P chiếm tới 45% tổng GMV của Tiki. Cũng theo Momentum Works, doanh thu năm 2022 của Tiki đã giảm 7% so với năm trước đó.
Việc GMV đến quá nhiều từ 1P tại một thị trường TMĐT ở giai đoạn sớm (early stages) khiến Tiki tốn nhiều chi phí, trong khi việc mở rộng quy mô lại bị hạn chế. Thêm vào đó, việc tự nhập hàng - tự bán dẫn đến tính đa dạng sản phẩm/người bán thấp hơn nhiều so với các nền tảng Marketplace khác như Shopee hay Lazada.
Momentum Works cho rằng Tiki cần cải cách chiến lược để tìm ra đâu là điểm thực sự khác biệt của nền tảng này.
Bên cạnh đó, những tay chơi tại một quốc gia đơn lẻ như Tiki, Sendo đều phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các nền tảng khu vực – Shopee và Lazada giữ vị trí số 1 và số 2 tại hầu hết thị trường Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippines, Việt Nam, và Thái Lan. Trong khi đó, gã khổng lồ toàn cầu Amazon đang nằm chờ thời tại Singapore với mức tăng trưởng đều đặn hàng năm.
Sendo, với uy tín của FPT, mở rộng thêm mảng bán nông sản Sendo Farm, hiện chiếm 4% thị phần TMĐT tại Việt Nam, tương đương với thị phần của TikTok Shop – tay chơi mới gia nhập thị trường TMĐT Việt Nam cuối tháng 4/2023. Tiki chiếm 7% thị phần. Thị phần của các tay chơi nội kém xa thị phần của Shopee (63%) hay Lazada (23%).
Đâu là End-Game cho thị trường TMĐT Đông Nam Á?
“Rõ ràng, sự phát triển của TMĐT ở Đông Nam Á giống với Trung Quốc hơn là Hoa Kỳ”, Momentum Works nhận định.
Theo đó, thị trường TMĐT Đông Nam Á bắt nguồn từ việc đáp ứng các nhu cầu cơ bản là lựa chọn hàng hóa tốt với giá rẻ, dần dần đến các sản phẩm có lợi nhuận cao hơn, đồng thời bao gồm các dịch vụ bổ sung như cho vay và bảo hiểm.
Sự khác biệt lớn nhất giữa sự phát triển TMĐT của Đông Nam Á và Trung Quốc là: Ở Trung Quốc trong thập kỷ qua, TMĐT đã phát triển nhanh chóng không chỉ song hành với tốc độ tăng trưởng kinh tế hai con số, mà còn có những bước nhảy vọt trong quá trình đô thị hóa, tầng lớp trung lưu (với khả năng chi tiêu tương ứng và khả năng tiếp cận internet), cơ sở hạ tầng (logistics, thanh toán và mọi thứ), và nhiều yếu tố khác. Khi tất cả các yếu tố này xảy ra cùng lúc, TMĐT sẽ đạt được bước đại nhảy vọt.
Tuy nhiên, ở hầu hết các nước Đông Nam Á, những yếu tố này không đến cùng lúc . Chẳng hạn, mặc dù đã đầu tư mạnh mẽ vào đội xe logistics, kho bãi/trung tâm phân phối và công nghệ tương ứng ở Indonesia, nhưng tốc độ lưu thông trung bình trên đường vẫn không được cải thiện nhiều. Mức đô thị hóa ở Singapore đạt 100% từ nhiều thập kỷ trước và sẽ không phát triển thêm. Trong khi đó, không một quốc gia nào ở Đông Nam Á kỳ vọng một thập kỷ tăng trưởng GDP hai con số như Trung Quốc từng làm.
“Do đó, TMĐT ở Đông Nam Á có thể sẽ đi theo quỹ đạo bình thường và lành mạnh trong vài năm tới. Chúng tôi cho rằng Shopee và Lazada sẽ luôn ở đó, chia thị phần với một hoặc hai đối thủ toàn cầu khác. Những người chơi vốn đang tập trung vào một quốc gia, sẽ phải đổi sang lối chơi đa kênh nhiều hơn để sinh tồn. Trong khi đó, lĩnh vực logistics 3PL sẽ chỉ còn 2 - 3 công ty lớn, đa dạng trong khu vực sẽ tồn tại”, Founder kiêm CEO Momentum Works Jianggan Li cho biết.
“Cuối cùng, End Game của cuộc chiến TMĐT có thể không phải là một trạng thái ổn định, mà là kết quả của các dòng chảy thay đổi liên tục và cách các nền tảng hàng đầu có thể (hoặc không thể) vượt qua các dòng chảy như vậy”.
Nửa thập kỷ trước, bất kỳ ai quan sát TMĐT Trung Quốc đều có thể kết luận rằng Game-over, Alibaba chiến thắng và JD chiếm phần còn lại. Giờ đây, thị phần của Alibaba trong TMĐT trong nước giảm từ hơn 75% xuống còn hơn 50%, và Pinduoduo, Douyin cũng như Meituan vẫn đang ăn nên làm ra, TMĐT khó có thể đưa ra một kết luận rõ ràng, báo cáo của Momentum Works cho biết.
Nhịp sống thị trường
TIN CŨ HƠN
- TikTok Shop – thế lực 1 năm tuổi đáng sợ của làng TMĐT: Người dùng bị cuốn vào những video, buổi livestream vô tận, lũ lượt rời bỏ Shopee, Amazon
- Vinafco – không ngừng vận động phát triển khẳng định thương hiệu logistics Việt
- Getfly cùng GCCI triển khai chương trình thúc đẩy chuyển đổi số cho doanh nghiệp
- ĐHCĐ BIDV: Trình kế hoạch chia cổ tức, dự kiến lợi nhuận năm 2023 tăng 10-15%
- Shopee, ShopeeFood hợp tác cùng FoodMap trong dự án tôn vinh nông sản Việt
- 40% người dùng Việt mua sắm trực tuyến vài lần mỗi tuần
- Hơn 20% doanh nghiệp Việt tham gia các sàn TMĐT trong năm 2022
- Phát triển bền vững trên TMĐT: Không phải bây giờ thì khi nào?
- Ninja Van được Coolmate tin tưởng giao phó hàng hoá và cả giá trị thương hiệu
- Chuyển đổi số kiểu ‘nhà giàu’ Guardian Việt Nam: Bỏ vài tỷ để các sếp tha hồ thử - sai, làm đủ mọi cách để khách hàng chịu dùng khuyến mại
- THỰC PHẨM
- Đại lý Bánh mỳ - Bánh ngọt
- Bánh mỳ
- Bánh ngọt
- Thực phẩm tươi
- Thủy hải sản
- Thịt tươi
- Bánh chưng, bánh tét, đặc sản & truyền thống
- Đại lý Trứng
- Trứng gia cầm
- Trứng chế biến & các loại trứng khác
- Sữa - Kem & sản phẩm từ sữa
- Sữa nước
- Sữa đặc/bột
- Sữa chua
- Phô Mai
- Kem tươi
- Đại lý Nông sản
- Rau củ
- Hoa quả
- Hạt các loại
- Nấm tươi
- Các loại rau khác
- Thực phẩm đông lạnh & bảo quản mát
- Thịt đông lạnh
- Thịt nguội
- Thủy hải sản đông lạnh
- Sản phẩm chế biến đông lạnh
- Đồ hộp - Đồ lọ
- Rau củ đóng hộp
- Trái cây đóng hộp
- Thịt hộp
- Cá hộp
- Mật ong - Mứt phết - Đồ hộp khác
- Thực phẩm khô
- Thực phẩm ăn liền
- Đường tinh luyện
- Dầu ăn
- Gia vị
- Nông sản khô
- Thịt khô
- Bánh đa - Bánh tráng - Phồng tôm
- Đại lý Gạo - Ngũ cốc -Bột
- Lương thực, gạo
- Ngũ cốc
- Bột, mì
- Thực phẩm bổ dưỡng
- Tổ yến
- Nấm linh chi
- Hồng sâm
- Thực phẩm bổ dưỡng khác
- Đại lý Bánh kẹo - Đồ ăn vặt - Giải khát
- Bánh kẹo
- Đồ ăn vặt - Snack
- Thức uống
- ĐIỆN MÁY - CÔNG NGHỆ
- Điện thoại - Máy tính bảng
- Điện thoại di động
- Máy tính bảng
- Đồng hồ thông minh
- Điện thoại cố định
- Bộ đàm
- Phụ kiện
- Sim - Thẻ cào
- Máy tính - Linh phụ kiện
- Máy tính xách tay
- Máy tính để bàn
- Màn hình máy tính
- Máy chủ và linh kiện máy chủ
- Ổ cứng di động - USB
- Linh kiện máy tính
- Loa - Tai nghe - Webcam
- Bàn phím - Chuột
- Thiết bị mạng
- Phụ kiện máy tính
- Phần mềm
- Thiết bị văn phòng
- Thiết bị nhà bếp
- Máy chế biến thức ăn
- Lò, vỉ nướng, lò vi sóng
- Bình nước, ấm nước điện
- Các loại bếp
- Các loại máy chế biến
- Máy xay, máy ép trái cây
- Nồi, chảo điện
- Máy pha trà, máy xay cà phê
- Máy hút mùi, máy hút khói
- Máy xay thịt
- Thiết bị an ninh
- Camera giám sát
- Thiết bị chống trộm
- Linh phụ kiện thiết bị an ninh
- Điện tử - Kỹ thuật số
- TV, màn hình TV
- Máy ảnh - Quay phim - Thiết bị quang học
- Thiết bị âm thanh
- Thiết bị chơi game
- Thiết bị đeo thông minh
- Xe điện tự cân bằng
- Đồ chơi công nghệ
- Smart TV Box
- Điện lạnh - Điện gia dụng
- Quạt - Điều hòa không khí
- Máy lọc không khí, máy sưởi ấm, hút ẩm
- Tủ lạnh, tủ đông, tủ mát
- Máy giặt, máy sấy
- Thiết bị vệ sinh, chăm sóc gia đình
- Máy nước nóng
- Máy sấy
- Bình lọc nước
- Thiết bị điện khác
- Thiết bị điện thông minh
- THỜI TRANG
- Thời trang nữ
- Áo nữ
- Quần nữ
- Váy, đầm
- Jumpsuit
- Đồ ngủ, đồ lót nữ
- Tất nữ
- Giày nữ
- Túi ví nữ
- Đồng hồ nữ
- Phụ kiện thời trang nữ
- Đồ mặc nhà
- Quần áo thể thao nữ
- Đồng phục nữ
- Thời trang nam
- Áo sơmi nam
- Áo thun, áo Polo nam
- Quần jean nam
- Quần âu, quần kaki nam
- Áo khoác, blazer nam
- Áo len, áo cardigan
- Áo vest nam
- Quần short nam
- Balo, túi, ví nam
- Đồng hồ nam
- Giày dép nam
- Dây lưng, cà vạt, phụ kiện nam
- Quần áo thể thao nam
- Đồng phục nam
- Thời trang trẻ em
- Thời trang bé gái
- Thời trang bé trai
- MỸ PHẨM
- Bộ Trang điểm
- Trang điểm mặt
- Trang điểm mắt
- Trang điểm môi
- Làm đẹp móng
- Dụng cụ và phụ kiện trang điểm
- Nước hoa hàng hiệu
- Nước hoa nữ
- Nước hoa nam
- Chăm sóc mặt
- Rửa mặt và tẩy trang
- Chăm sóc da mặt
- Mỹ phẩm điều trị da
- Chăm sóc tóc
- Dầu gội và kem ủ tóc
- Đặc trị tóc
- Thuốc nhuộm, duỗi, uốn
- Chăm sóc toàn thân
- Dưỡng toàn thân
- Tắm toàn thân
- Mỹ phẩm nam
- Chăm sóc mặt dành cho nam
- Chăm sóc tóc dành cho nam
- Chăm sóc toàn thân nam
- Chăm sóc sức khỏe và cá nhân
- Chăm sóc răng miệng
- Dao cạo râu
- Máy rửa mặt, massage cá nhân
- Dụng cụ y tế cá nhân
- Dụng cụ chăm sóc cá nhân
- Tinh dầu và spa
- Tinh dầu thiên nhiên
- Nến thơm và Spa
- Phụ kiện thư giãn
- Bộ sản phẩm tinh dầu và spa
- MẸ VÀ BÉ
- Đại lý Sữa và bột cho bé
- Sữa cho bé
- Bột và thực phẩm dinh dưỡng
- Đồ dùng ăn uống cho bé
- Bình sữa
- Núm vú các loại
- Bình tập ăn
- Bình uống nước
- Yếm ăn
- Bộ đồ ăn cho bé
- Bình ủ sữa
- Dụng cụ rửa bình sữa
- Dụng cụ chế biến thức ăn cho bé
- Vệ sinh và chăm sóc bé
- Khăn gạc, đồ dùng sơ sinh
- Chăm sóc da cho bé
- Vệ sinh cho bé
- Vệ sinh quần áo bé
- Quần áo sơ sinh
- Quần áo cho bé
- Giày - Dép - Nón
- Bao tay - khăn -Vớ
- Tã bỉm
- Đồ chơi và đồ dùng trẻ em
- Đồ chơi trẻ em
- Ghế và bàn
- Giường, tủ kệ
- Chăn, đệm
- Đồ dùng khác
- Dụng cụ tập vẽ, bút màu
- Xe và các thiết bị an toàn
- Chăm sóc an toàn cho bé
- Xe cho bé
- Thời trang cho mẹ
- Váy/đầm bầu
- Áo bầu
- Đồ lót và đồ ngủ
- Nịt bụng sau sinh
- Chăm sóc cho mẹ
- Chăm sóc cơ thể
- Chăm sóc dinh dưỡng
- NHÀ CỬA VÀ ĐỜI SỐNG
- Đồ dùng gia đình
- Vật dụng nhà bếp - Phòng ăn
- Đồ nhựa
- Vật dụng vệ sinh nhà cửa
- Hóa phẩm - Chất tẩy
- Đại lý Nội thất
- Chăm sóc thú cưng
- Sửa chữa - Trang trí nhà cửa
- Nội thất phòng khách
- Nội thất nhà bếp
- Nội thất phòng ngủ
- Thiết bị nhà tắm
- Thiết bị vệ sinh
- Đồ thờ cúng
- Đồ phong thủy
- Nội thất văn phòng
- Nội thất hành lang, lối đi
- Nhạc cụ
- Đàn Guitar
- Piano - Organ
- Keyboards - Violon
- Trống - Bộ gõ
- Kèn - Sáo - Harmonica
- Nhạc cụ cổ truyền
- Phụ kiện âm nhạc
- Amply - Effect
- SÁCH - VĂN PHÒNG PHẨM
- Đại lý Sách
- Văn học, tiểu thuyết
- Sách kỹ năng sống, kiến thức
- Sách truyện thiếu nhi
- Sách kinh tế
- Truyện tranh, Comic
- Báo, tạp chí
- Sách chuyên ngành
- Sách ngoại ngữ
- Sách giáo khoa - Giáo trình
- Sách ngoại văn
- Băng - Đĩa
- Đĩa nhạc
- Đĩa phim
- Đĩa học và các ứng dụng
- Văn phòng phẩm
- Sản phẩm giáo dục điện tử
- Giấy, vở, sổ tay
- Bút các loại
- Dụng cụ học tập
- Đồ dùng văn phòng
- Lịch biểu
- Quà tặng
- Quà lưu niệm
- Quà tặng sáng tạo
- Thú nhồi bông
- Hoa khô
- Ô TÔ - XE MÁY
- Phụ kiện ô tô
- Gối - đệm -ghế
- Nước hoa - Sáp thơm Ô tô
- Sạc và phụ kiện
- Cần gật mưa
- Chắn nắng - Bạt phủ xe
- Thảm sàn - Để chân
- Phụ tùng ô tô
- Lốp xe và phụ kiện
- Sản phẩm chăm sóc xe
- Âm thanh - Hình ảnh
- Camera hành trình - GPS
- Dụng cụ, thiết bị sửa xe
- Trang trí nội thất
- Trang trí ngoại thất
- Điện - Đèn - Còi
- Dầu nhớt ô tô
- Phụ kiện xe máy
- Dầu nhớt xe máy
- Tem xe - Đồ nhựa
- Gương - đèn
- Mũ bảo hiểm
- Găng tay - Khẩu trang
- Khóa chống trộm
- Phụ tùng xe máy khác
- Xe đạp
- Xe đạp thể thao
- Xe đạp trẻ em
- Xe đạp gấp
- Xe scooter
- Xe đạp khác
- Phụ tùng - Phụ kiện xe đạp
- Trang phục bảo hộ
- Đại lý Ô tô
- Đại lý Xe máy
- Xe số
- Xe ga
- Xe thể thao
- Xe điện
- Xe máy điện
- Xe đạp điện
- Phụ kiện xe điện
- XÂY DỰNG - CÔNG NGHIỆP
- Vật liệu xây dựng cơ bản
- Xi măng
- Sắt thép
- Cát, đá, sỏi
- Gạch xây dựng
- Vật liệu xây dựng kết cấu
- Vữa xây dựng
- Bê tông
- Sơn nước
- Vật liệu xây dựng hoàn thiện
- Tường, trần
- Sàn nhà
- Điện nước xây dựng
- Thiết bị, vật tư điện
- Thiết bị vật tư nước
- Công cụ, thiết bị xây dựng
- Thiết bị, máy móc xây dựng
- Công cụ cầm tay
- Bảo hộ lao động
- Máy móc, thiết bị công nghiệp
- Thiết bị khai khoáng
- Thiết bị ngành cơ khí - luyện kim
- Thiết bị ngành chế biến
- Thiết bị ngành năng lượng
- Thiết bị ngành dệt may, tiêu dùng
- Hóa chất công nghiệp
- Điện công nghiệp
- Vật tư, thiết bị phụ trợ công nghiệp
- NÔNG NGHIỆP
- Chế phẩm sinh hóa cho cây trồng
- Phân bón
- Thuốc diệt cỏ
- Thuốc trừ sâu
- Hóa chất bảo quản
- Chế phẩm sinh học
- Hóa phẩm nông nghiệp khác
- Vật tư nông nghiệp
- Thiết bị nông nghiệp
- Dụng cụ làm vườn
- Giống cây trồng các loại
- Công cụ chăm sóc cây cảnh
- Công cụ trồng rau tại nhà
- Vật tư chăn nuôi
- Thức ăn chăn nuôi
- Con giống
- Thuốc thú y
- Công cụ ngành chăn nuôi
- Vật tư thủy hải sản
- Thức ăn thủy hải sản
- Con giống thủy hải sản
- Hóa phẩm thủy hải sản
- Thiết bị ngành thủy hải sản
- THIẾT BỊ Y TẾ
- Thiết bị bệnh viện
- Thiết bị chuẩn đoán hình ảnh
- Thiết bị thăm dò chức năng
- Thiết bị phòng mổ
- Thiết bị hồi sức tích cực
- Thiết bị xét nghiệm
- Vật tư y tế
- Vật tư tiêu hao
- Dụng cụ y tế
- Hóa chất, sinh phẩm xét nghiệm
- Hạ tầng ý tế
- Thiết bị xử lý rác thải y tế
- Thiết bị vận chuyển bệnh nhân
- Thiết bị khí y tế
- Thiết bị liên lạc y tá
- Thiết bị quản lý điện tử y tế
- Phần mềm y tế
- Dươc phẩm
- Thuốc phòng bênh, chuẩn đoán
- Thuốc chữa bệnh
- Thực phẩm chức năng
- Thuốc cổ truyền
- THỂ THAO - SỨC KHỎE
- Dụng cụ thể thao
- Yoga và thể hình
- Phụ kiện thể thao
- Các môn cá nhân
- Các môn tập thể
- Thể thao dưới nước
- Vitamin và thực phẩm chức năng
- Thực phẩm chăm sóc sức khỏe
- Thực phẩm tăng/giảm cân
- Thực phẩm chức năng làm đẹp
- Vitamin và thực phẩm dinh dưỡng